پاقژی یا کارایە بەکتیریایێ دویردئێخیت ژ دەستان و رۆیێ ژ دەرڤە یێ تشتان ب شێوەیەکێ باش و هاریکاریا راوستاندنا بەلاڤەبوونا بەکتیریایێن زیاندار دکەت بۆ ناڤ خوراکی.
ئامانێن خوارنێ
پێتڤییە ئامانێن خوارنێ د پاقژ و بژین بن بەری بکارئینانێ بو دویرکەتن ژ پیسبوونا لێک گۆهارتنێ. بکارئینانا ئامانێن جیاواز بو خوراکێن خاڤ کو پێدڤی ب پژاندنێ هەنە جودا و خوراکێن ئامادە بو خوارنێ جودا یان ژی شوویشتنا ئامانان بەری و پشتی کارئینانێ.
دەستان
شوویشتنا دەستان بەری ئامادەکرنا خوراکی یان خوارنێ ب سابوون و ئاڤا تێن شیر، ئەگەر نەشیای دەستێن خو بشووی بو نموونە ل سەیرانا پاقژکەرێ دەستان ( معقم ) یان کلینسێن تەر بکاربینە.
گوشتێ خاڤ
گوشتێ خاڤ نەشوو، چونکە شوویشتنا وێ بەکتیریایێ بەلاڤە دکەت سەر دەستان و جلوبەرگان و ئامانان و رۆیێ دەوروبەران، د دەمێ پژاندنێ دا هەمی بەکتیریایێن ئامادە دهێنە کوشتن.
په‌روكێن تایبەتێن پژاندنا خوراکی
شوویشتن یان گوهارتنا په‌روكێن خوارنێ، خاولیێن هشكرنێ، ئیسفەنجێ شوویشتنا ئامانا و دەستکێن ئامانا دەم بو دەم و هێلانا وان تا ب تەمامی زوهابن بەری بو دووبارە کارئینانێ. په‌روكێن پیس و تەر رێکێ ددەتە بەکتیریایێ گەشە بکەت.
چاوا پاقژی دژ بهه‌بوونا به‌كتیریا و فاروسا دكه‌ت؟
دەمێ کارئینانا پاقژکەرا و ئاڤا تێن شیر بو شوویشتن و پاقژکرنا
- دەستان
- رۆیێ دەرڤەیێن تشتان
- ئامانان
- چەقۆیان
بەلێ ئەم نەشێین ب ڤان رێکان بەکتیریایێ بکوژین، بو کوشتنا بەکتیریایێ پێدڤییە ئاڤا زورا گەرم ب پلا (70°C) بکاربینن و بو ماوەکی بهێلین سەر وان شوێنین پێدڤی ب پاقژکرنێ هەنە، ئەڤ پلە یا دژوارە بو دەستان و دبیتە ئەگەرێ سووتنێ بەلێ دشێین بو مەبەستێن دی بکاربینین.
شوویشتن ب سابوون و ئاڤا تێن شیر کەفا سابوونێ و ئینان و برنا دەستان دێ بەکتیریایێ ژ رۆیێ دەرڤە ڤەکەت و گەل ئاڤێ چیت، ئەو بەکتیریایێن ناڤ ئاڤا بەرمایی دێ هێنە لادان ژ لایێ سیستەمێ پاقژکرنا ئاڤێ.
ئاڤا سار ژی دروستە بو شوویشتنێ بەلێ ئاڤا تێن شیر کاردکەت بو کەف بوونا سابوونێ ب شێوەیەکێ باشتر، یا گرنگە سابوون کەفێ بدەت دا کارتێکرنا وێ بو لادانا بەکتیریایێ باشتربیت.
دەرمانێن پاقژکرنێ . کوژتنا بەکتیریایێ . پاقژکەرێن کحولی
نوکە زور بەرهەم بەردەستن بو پاقژکرن و کوشتنا بەکتیریا، هیڤییە پێزانینێن چاوانیا کارئینانا وان ب هشیاری بهێنە خاندن بو بکارئینانا بەرهەمێن گونجای بو خوراکی.
بو کوشتنا هەر بەکتیریایەکا زیاندار ب دروستی، پێدڤییە:
- هێلان سەر رۆیێ ژ دەرڤە بو دەمێ دیاریکری ل دیڤ رێنما پێزانینێن کارئینانێ
- خاندنا پێزانینا و رێنمایا بو زانینا پێدڤییا روهنكرنێ پاقژكه‌رى بەری کارئینانێ
بەرهەم دابەش دبن بو سێ جوران:
دەرمانێن پاقژکرنێ
ب تنێ كاردكه‌ت ب پاقژکرنا رۆیێ ژ دەرڤە و بەزی لاددەت، بەلێ بەکتیریایێ ناکۆژێت
تافیلكه‌ر “کوژتنا بەکتیریایێ”
بەکتیریایێ دکوژیت و پێدڤیە سەر رۆیەکێ دیار پاقژ بهێتە بکارئینان، ب کارتێکرن کارێ خو ناکەت ئەگەر رۆیێ دەرڤە یێ پیس بوو وەک بەز یان تۆز سەربیت، دیڤچوونا دەمێن دیارکری ین هێلانا سەر رۆی یا گرنگە.
پاقژکەرێن کحولی
رادبیت ب هەردوو کارێن پاقژکرن و کوشتنا بەکتیریایێ وەک پارچەک ژ دوو رێکان:
یا ئێکێ – کارئینان بو پاقژکرنا رۆیێ دەرڤە و لادانا هەر:
- تۆز
- بەز
- خوراک
یا دووێ – دووبارە دانان بو سەر رۆیێ دیار پاقژ و هێلان بو دەمەکێ دیارکری بو کوشتنا بەکتیریا.
