بو پاراستنا برنجی
برنج ماددهیا (زرنیخ) ێ پتر وەردگریت ژ ژینگەهێ ژ بەرهەمێن دی، كو گریدایە ب جوربەجورێن برنجی و جاوا ئاڤهدانبوویه. (زرنیخ) دناڤ برنجی دا بهرهف پیکهاتەیهکا ژەهرداره، کارتێکرنا هەی بو زێدهكرنا مەترسییا نەخووشیان د مروڤان دا وەکی پەنجەشیرێ. بەلی ئەڤە رامانا وێ نەئەوە كو برنجی نەخوین، دشین ئارام برنجی بكاربینین وەک ژێدهرهكێ سهرهكى بو خوارنهكا ساخلهم و هەڤسەنگ.
ل جیهانێ (دهستههلاتیێن ساخلهمیا خوراكى) یاسایین تایبهت بو بهرزترین ئاستێن ماددهیا (زرنیخ) ێ داناینە، سەر رێژا ههبوونا (زرنیخ) ێ دناڤ بهرههمى دا كو نهیێ زیاندهربیت بو بكارئینانێ و ساخلهمیا مروڤى، یاسا دژوارتر چهسپاندینه كو ئاستێ زور كێمتر ژ (زرنیخ) ێ بو خوراکێن زاروکا.
ئاستێن بهرز د ژینگهها مه دا بهردهوام دهێنه بهرچاڤكرن و دیڤچوون كرن. كارگههـ بهرپرسن ژ پشت راسبوون ژ ساخلهمیا خوراكى بهرههم دئینن و كێمكرنا رێژا (زرنیخ) ێ د خورانێ دا.
زاروکین بجوویک و ئاڤا برنجی (شیرێ برنجی)
برنج گەلەک جاران دهیتە بکارئینان بو دروستکرنا ڤەخوارنەکی کو دهیتە بکارئینان وەک جێگرەک بو شیری. بو هاریکاریا کێم کرنا توشبوونا زاروكا، بو زاروکێن بجوویک ژێر تەمەنی ٥ سالی نابیت شیرێ برنجی بدەنی وەک جێگرەک بو:
- شیرێ دەیکێ
- شیرێ زاروکا
- شیرێ چێلا
جونکی بهراوردكرن زاروكا دگهل مروڤێ فاهما، زاروک پتر شیری ڤەدخون و کیشا لەشی وان کێمترە.
جەندین بهرههمێن دیتر ههنه كونجایترن بو زاروکێن تەمەن بجوویکین كو هەستیاری و بیهنتەنگی هەبن ژ شیرێ چێلان یان رونێ باقلێن سویى، دگەل پزیشكێ تایبهتمهند یان شارەزایەکی خوراکی بو دیتنا جیگرەکی شیری یی باش.
زاروکین تەمەن مەزنتر ژ ٥ سالا و مروڤێن مەزنێن فاهما دشێن شیرێ برنجی ڤەخون وەک پارجەک ژ خوراکا پاریزا هەڤسەنگ.